HAYATI ERTELEMENİN ÇÖZÜMLERİ!

"Ertelemek" ya da "Ağırdan almak" kanımda dolaşan bir hastalık gibi beni sarıyor. Yapmayı arzuladığım ve sonrasında planladığım hedeflere bir türlü ulaşamıyorum, hep geç kalıyorum ya da yarım bırakıyorum. Bu sözlerde biraz da olsa kendinizi bulmadığınızı söylemeyin. Burada bu yazıyı okuyorsanız ihtiyacınız olan cevaplar ilerleyen satırlarda olabilir.

Neden erteleriz?

Bu sorunun aslında kesin bir cevabı yok. Herkesin buna vereceği farklı cevaplar olacaktır ama bu konu ile ilgili psikolojik açıdan bir çok araştırma yapılıyor. Dr. Piers Steel, bu alanda yaptığı araştırmaları bir kitap altında toplamış; "Ertelemenin Doğası"

İlginçtir ki Steel'in bu kitabı yazması 10 senesini almış. Kitap, bu alanda yapılmış en kapsamlı araştırmaları içeriyor. Steel'in araştırmalarından çıkan sonuca göre bir çok farklı erteleme sebebi ve bundan kaçınma yöntemi bulunuyor. Çünkü, pek tabi ki her durumun oluşmasını sağlayan kendine özel parametreleri var. Bunu, kitabında basit bir denklemle açıklıyor. Steel, bu denklemin ismini "Geçici Motivasyon Teorisi(GMT)" olarak adlandırmış. Denklem, dört değişken üzerine kurulu:

1. Daha çok değer verdiğimiz(D) ve başarı beklentisi(B) içinde olduğumuz eylemleri gerçekleştirme eğilimi gösteririz.

2. Hemen sonucunu alacağımız eylemlerin kazandıracağı Ödülleri(Ö) daha zahmetli işlerin kazandıracağı ödüllere tercih etme eğilimi gösteririz. Bu da daha zor gördüğümüz işleri daha da uzatmamıza yani ertelememize(E) sebep olur.

Steel, bu tanımlamalardaki değişkenlere göre bir eylemin bizim için ne kadar faydalı(F) olduğunu aşağıdaki denkleme göre belirlediğimizi iddia ediyor.

B x D / E x Ö = F

Bu formüle göre; Fayda göreceğimize inandığımız eylemler, başarı beklentisi içinde olduğumuz ve değer verdiğimiz işlerle doğru orantılı, hemen sonuç(ödül) alacağımız eylemlerden dolayı beklettiğimiz işlerle ise ters orantılı olarak belirleniyor. Şimdi lafı daha fazla uzatmadan mükemmel zaman yönetimi için hemen uygulamaya koyabileceğiniz(bence hemen başlamanız gereken) 5 çözüm önerisine bir göz atalım.

Öneri 1 - Belirsiz Planlarınızı Spesifik Hedeflerle Değiştirin

Eminim aklınızda ya da bir yerlere yazdığınız belli başlı hedefleriniz vardır.

"3-4 kilo verilecek" "fikircini.net için yeni yazı hazırlanacak" "Laptop programları düzenlenecek"

Öncelikle hedefleriniz genel değil spesifik olsun ve bunları mutlaka bir yere yazın. "Ne yapılacak" sorusunu "Ne, Nasıl yapılacak" sorusuna dönüştürün ve bunları büyüklüklerine göre daha kısa süreli hedeflere bölün.

"Kasım ve aralık ayında ikişer kilo olmak üzere toplamda 4 kilo verilecek" "Bu akşam fikircini.net için yazı hazırlanacak" "cumartesi sabah laptop'ı açtığımda öncelikle programlar düzenlenecek"

Öneri 2 - İşlerinizi Bitireceğiniz Kısıtlı ve Ölçülebilir Zamanlar Belirleyin

Öncelikle daha kısa süreli hedefler belirleyin ve bu kısa süreleri de ölçülebilir şekilde planlayın. Bunları mümkünse aklınızda tutarak değilde yazarak yapın. Görsel planlama her durumda daha başarılı sonuçlar verir. Zaman kısıtlarınız ile ilgili gerçekci olun ve spesifik, ölçülebilir planlar yapın. Mesela, "önümüzdeki günlerde motivasyon konusunda bir yazı hazırlayacağım" yerine "yarın akşam kendime ayıracağım ilk boş zamanda bir saatlik bir zaman diliminde motivasyon konusunda bir yazı hazırlayacağım" diyin ve bunu kutsal kaynağınız olan yapılacaklar listenize yazın. Cep telefonunuzda ya da bilgisayarınızda kullandığınız bir takvim programı varsa bu planlamayı daha işlevsel bir şekilde yapabilirsiniz. Hatta programın sizi uyarmasını da sağlayabilirsiniz.

Öneri 3 - Başkalarına Karşı Kendinizi Sorumlu Hissedin

Hedeflerinizi çevrenizdeki güvendiğiniz insanlarla paylaşın ve onların sizden beklenti içinde olmalarını sağlayın. Eşiniz ya da yakın bir arkadaşınıza hedefinizi anlatın ve eğer planladığınız zamanda gerçekleştiremezseniz sizi uyarmasını isteyin. Kendinizi o kişiye karşı sorumlu hissetmek motivasyonunuzu her zaman en üst seviyede tutacaktır. Hatta, daha da ileri giderek, eğer planladığınız zamanda yapmazsanız karşılığında sizden bir şey istemesi konusunda anlaşın. (Mesela ona bir çek yazın ve anlaşmaya uymazsanız çeki bozdurmasını isteyin).

Öneri 4 - Dünyayla Bağlantınızı Kesin

Bunu yapmak eminim zor olacaktır ama gerektiğinde bir süreliğine dünyayla bağlantınızı kesmek işlerinizi tahmin ettiğinizden daha fazla hızlandırabilir. Bir hedefe odaklandığınızda dikkatinizi dağıtacak o kadar çok etken olur ki bir anda kendinizi bambaşka bir şey yapıyor halde bulursunuz ve tüm motivasyonunuzu kaybetmişssinizdir. Bilgisayarınızın başına oturdunuz ve yazmanız gereken bir başvuru yazısı var diyelim. Öncelikle maillerinizi kontrol ettiniz sonra facebook sayfanıza baktınız, sonra da son yazdığınız foruma girip kimse cevap vermiş mi diye baktınız. Bunların hepsini 5 dakikada yapabiliyorsanız ne mutlu ama bir de baktınız ki konudan konuya atlamışsınız ve bu seferde yazacağınız kelimeleri toparlamak için sizi havaya sokacak bir müzik arıyorsunuz. Böyle zamanlarda dikkatinizi tek bir işe verin, odaklanın, diğer herşeyle bağlantınızı kesin ve mükemmel sonuca ulaşın. Yazınızı bitirdikten sonra alacağınız keyifle bütün gece istediğiniz kadar surf yapabilirsiniz.

Öneri 5 - Başarılarınızla Gurur Duyun

Kendimizi tanımak ve kişiliğimizi biçimlendirmek için bazı düşünce modelleri yaratırız. Başarısızlığa ne kadar inanırsak o kadar başarısız oluruz. Öyle ya da böyle bu süreci tersine çevirmek için farklı bir düşünce modeline geçmeniz gerekiyor. Koyduğunuz bir hedefe, planladığınız bir şekilde ve belirlediğiniz zamanda ulaştığınızda bu sürecin nasıl geliştiğini, ne şekilde hareket ettiğinizi, etki-tepki ilişkilerini analiz edin ve ihtiyacınız olan "olması gereken ideal süreci" modelleyin. Başarılarınızın sonrasında kendinizi ödüllendirin ve hatta başarılarınızı sizi seven insanlara anlatın,yeni hedeflerinizden bahsedin. Başarılarınızı abartın ya da şov yapın demiyorum ama inandınız ve başardınız, bunun keyfini çıkarın ve bu modeli yeni başarılara ulaşmak için kullanın.